Đường cao tốc Bắc – Nam (ký hiệu toàn tuyến là CT 01) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc Việt Nam nằm rất gần với Quốc lộ 1A huyết mạch, thông suốt giữa 2 miền Nam và Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, khác với Quốc lộ 1A nối dài từ Lạng Sơn đến Cà Mau, Đường cao tốc Bắc – Nam chỉ nối từ Hà Nội tới Cần Thơ.
Đường Cao tốc Bắc-Nam được Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu gấp rút triển khai, nhằm đáp ứng năng lực vận tải lớn, tốc độ cao và an toàn, kết nối các trung tâm kinh tế từ Hà Nội đến TP HCM qua 20 tỉnh, thành phố. Cao tốc Bắc – Nam được quy hoạch hai tuyến với tổng chiều dài khoảng 3.083 km
Khởi động Xây dựng cao tốc Bắc Nam qua 20 tỉnh, thành
Theo quy hoạch đường Cao tốc Bắc-Nam đã được Thủ tướng phê duyệt, đến năm 2020, định hướng đến 2030, Việt Nam sẽ có trên 6.400 km đường cao tốc, trong đó cao tốc Bắc – Nam được quy hoạch hai tuyến với tổng chiều dài khoảng 3.083 km gồm: tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, tổng chiều dài 1.814 km; tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây, tổng chiều dài là 1.269 km.
Văn phòng Chính phủ vừa thông báo kết luận của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp chuẩn bị đầu tư dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam.
Mục tiêu chính và yêu cầu đối với dự án là hình thành tuyến đường cao tốc Bắc – Nam đáp ứng năng lực vận tải lớn, tốc độ cao và an toàn; kết nối các trung tâm kinh tế, xã hội từ Hà Nội đến Tp.HCM, qua 20 tỉnh, thành phố; kết nối các khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng biển nhằm phát triển kinh tế – xã hội những khu vực có đường cao tốc chạy qua nói riêng và cả đất nước nói chung; giảm thiểu áp lực và khai thác có hiệu quả hơn tuyến quốc lộ 1; phù hợp với nguồn lực của đất nước, định hướng quy hoạch phát triển hạ tầng, trong đó có hạ tầng giao thông vận tải.
Về phương án đầu tư, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo tư vấn hoàn thiện hai phương án (Nhà nước hỗ trợ 63.000 tỷ đồng hoặc 70.000 tỷ đồng), báo cáo Thủ tướng, Chính phủ quyết định trước khi trình Quốc hội.
Nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước dành chủ yếu cho giải phóng mặt bằng và một phần cho đầu tư, phần còn lại (khoảng 70% tổng mức đầu tư) huy động từ nguồn xã hội hóa.
Dự án cao tốc Bắc Nam tổng vốn đầu tư 220.000 tỷ đồng
Để bảo đảm tiến độ triển khai dự án, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương trình Thủ tướng thành lập hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định dự án theo quy định. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm Chủ tịch Hội đồng, các thành viên là lãnh đạo các bộ, ngành theo quy định, mời thêm các chuyên gia có kinh nghiệm về kinh tế, kỹ thuật.
Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo tư vấn chủ động lập các dự án đầu tư thành phần để triển khai xây dựng ngay sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư toàn tuyến.
Phó thủ tướng cũng giao Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước hoàn thiện cơ chế đặc thù, trong đó có cơ chế huy động vốn đầu tư xã hội hóa, trình Chính phủ, Quốc hội phê duyệt theo thẩm quyền.
Trước đó, Bộ Giao thông Vận tải đã trình Thủ tướng chương trình đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông đoạn Hà Nội – Tp.HCM đến năm 2020 với kinh phí cần khoảng 229.829 tỷ đồng, trong đó nhà đầu tư huy động 136.286 tỷ đồng và Nhà nước hỗ trợ 93.534 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 40,7%).
Theo quy hoạch đường cao tốc đã được Thủ tướng phê duyệt, đến năm 2020, định hướng đến 2030, Việt Nam sẽ có trên 6.400 km đường cao tốc, trong đó cao tốc Bắc – Nam được quy hoạch hai tuyến với tổng chiều dài khoảng 3.083 km gồm: tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, tổng chiều dài 1.814 km; tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây, tổng chiều dài là 1.269 km.
Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải đã nghiên cứu đầu tư xây dựng trước gần 600 km trong giai đoạn đến 2022 và thông toàn tuyến đến năm 2025.
Ông Phạm Hữu Sơn, Tổng giám đốc Tổng công ty Tư vấn Thiết kế Giao thông Vận tải (TEDI) cho biết, Bộ Giao thông từng đặt mục tiêu đến năm 2022 hoàn thành đầu tư xây dựng 1.372km cao tốc Bắc Nam. Khi đó, Bộ đã kiến nghị Chính phủ dành một gói ngân sách khoảng 70.000 tỷ đồng để hỗ trợ cho các dự án theo hình thức PPP.
Tuy nhiên, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, Bộ Giao thông có thể chỉ được phân bổ khoảng 70.000 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ đến năm 2020 cho tất cả dự án, bao gồm cả các đoạn cao tốc Bắc – Nam. Nếu dành toàn bộ nguồn tiền này để đầu tư cao tốc thì những dự án giao thông khác sẽ phải dừng lại, do không có tiền triển khai. Vì vậy, đơn vị tư vấn đã điều chỉnh kế hoạch, từ 1.372 km xuống còn 573 km cao tốc đến năm 2022, với nguồn vốn Nhà nước hỗ trợ khoảng 41.400 tỷ đồng.
Theo ông Sơn, 575 km cao tốc sẽ được xây dựng là đoạn Cao Bồ (Nam Định) – Mai Sơn (Ninh Bình) – Vinh (Nghệ An) và Vĩnh Hảo – Phan Thiết (Bình Thuận)- Dầu Giây (Đồng Nai) với quy mô bốn làn xe cao tốc. Riêng đoạn Cam Lộ – La Sơn được đầu tư theo hình thức BT.
